Niektórzy właściciele aut wykazują nadgorliwość i zbytnią fantazję albo chcą mniej zapłacić za naprawy swojego auta w autoryzowanym warsztacie. Należy sobie jednak uzmysłowić, że samochód nie zabawką, a po naprawie znajdzie się na drodze wśród innych uczestników ruchu. Dlatego też wymiana turbiny krok po kroku może być robiona samodzielnie, ale lepiej zlecić ją profesjonalnemu mechanikowi.
Wymiana turbiny krok po kroku — potrzebne elementy
Do wymiany turbiny niezbędne są: zestaw kluczy, turbosprężarka, uszczelki, filtr oleju, olej, środek odtłuszczający i opcjonalnie płukanka do silnika.
Turbosprężarka – elementy składowe i funkcje turbiny
Urządzenie to składa się z dwóch części: turbiny – części gorącej i sprężarki – części zimnej. Obie odnoszą się głównie do temperatury gazów przepływających przez nie. Dodatkowo oprócz tego w skład budowy turbosprężarki wchodzą także elementy takie jak: pierścienie uszczelniające, łożyska ślizgowe i oporowe, a także kanały olejowe. Cała budowa turbiny i sprężarki opiera się na dwóch kadłubach w kształcie ślimaków. Są one połączone trzecim ślimakiem środkowym. Te dwa elementy mają również wirniki połączone wspólnym wałem.
Turbosprężarka pełni w samochodzie funkcję zwiększenie mocy silnika spalinowego. Spowodowane jest to zwiększeniem ilości powietrza, które trafia do cylindrów. Pozwala ono na wtryśnięcie większej ilości paliwa, co daje mocniejszy wybuch. Turbosprężarka zatem jest niezbędna do tego, aby sprężyć powietrze wpadające przez dolot i filtr, które później znajduje się w kolektorze dolotowym. Dzięki takiemu działaniu samochód może zapewnić kierowcy znacznie lepsze osiągi.
Wymiana turbosprężarki krok po kroku – diagnostyka
Pierwsze czynności przed wymianą turbosprężarki to diagnoza problemów, które spowodowały awarię tego elementu. Może to być na przykład:
- zanieczyszczony olej,
- niski poziom i ciśnienie oleju,
- zanieczyszczenia, takie jak kurz i kamienie, które dostały się do turbosprężarki,
- turbosprężarka może się także po prostu przepracować.
Wymiana turbiny krok po kroku – czynności, które należy wykonać
Jak już pisaliśmy w artykule „Czy można samemu wymienić turbinę?” wymianę turbosprężarki można wykonać samemu. Potrzebne są jednak odpowiednie narzędzia, znajomość specyfikacji pojazdu i silnika, a także informacje na temat poszczególnych kroków, jakie trzeba zrobić, by wykonać naprawę. Lepiej jednak nie ryzykować i umówić się na wymianę w warsztacie.
Pierwszy krok
Pierwszym z kroków jest spuszczeniu oleju silnikowego. W tym celu najlepiej na początku włączyć silnik i doprowadzić go do temperatury roboczej. Następnie zaś, ze względu na wysokie temperatury, ostrożnie spuścić olej. Czynność ta jest ważna ze względu na to, że olej o wyższej temperaturze jest mniej lepki i można więcej go upuścić. Z kolei, jeżeli chcemy wymyć więcej nagarów i innych nagromadzonych zanieczyszczeń, przed spuszczeniem możemy dodać puszkę płynu do płukania silnika. Jednocześnie warto postępować dokładnie według wytycznych, które są zwykle umieszczone na opakowaniu.
Drugi krok
Następnym krokiem jest wyjęcie starego filtra oleju, który można wyrzucić. Jednocześnie warto się upewnić czy wszystko jest czyste, gdyż montaż nowej turbiny powinien odbywać się w niezanieczyszczonym miejscu. Dodatkowo trzeba również odłączyć przewód doprowadzający olej.
Za co odpowiada olej?
Niedostateczna ilość oleju, która powoduje przede wszystkim uszkodzenie łożysk, ocieranie kół wirnika, utratę szczelności, a nawet pęknięcie wałka. Z kolei przedostanie się ciała obcego powoduje uszkodzenie łopatek koła. Prowadzi to do niewyważenia układu wirującego i w konsekwencji do uszkodzenia pierścieni uszczelniających oraz poważnej awarii całego urządzenia. Co do oleju szkodliwe są zanieczyszczenia, ponieważ mogą one uszkodzić łożyska i czopy wałka, utrudnić przepływ oleju i funkcjonowanie pierścieni uszczelniających. Olej mogą zanieczyścić głównie cząstki metalu i nagaru. Można je jednak wyeliminować lub zmniejszyć poprzez zadbanie szczególnie o stan układu zasysania oleju i filtra oleju. Przy tym zaleca się stosowanie olejów o lepkości minimum 15 W/40 (w miarę możliwości syntetycznych).
Demontaż turbosprężarki – wymiana zużytego lub zepsutego elementu
Jest to krok, podczas którego dokonujemy demontażu turbosprężarki. Auto jest już rozgrzane po spuszczaniu oleju. Z tego powodu musimy trochę odczekać, gdyż elementy układu wydechowego będą gorące. W pierwszej kolejności sprawdza się, gdzie jest rura wydechowa. Ten element bowiem łączy turbinę z resztą układu wydechowego. Po zlokalizowaniu rury wydechowej należy odkręcić wszystkie śruby łączące właśnie turbosprężarkę i rurę spustową kluczem. Równocześnie należy odłączyć układ dolotowy powietrza od turbiny. Można to zrobić, odkręcając śruby łączące i odłączając przewody.
Wymiana turbiny krok po kroku — intercooler
Demontaż intercoolera sprężarki i wyczyszczenie go od zewnątrz ze śladów oleju oraz przepłukanie za pomocą odtłuszczacza to kolejne zadanie. Część trzeba odwrócić tak, aby wszystko z niej wypłynęło. Następnie mechanik oddziela kolektor wydechowy od turbosprężarki, wykręcając wszystkie śruby łączące. Ostatnim elementem jest demontaż turbosprężarki. Wykonuje się go w zależności od modelu, podnosząc turbosprężarkę przez górę komory silnika lub pod autem.
Wymiana turbiny krok po kroku – montowanie nowej turbiny i pozostałych części
Jeżeli w wyposażeniu jest odpowiednia turbosprężarka, która pasuje do auta, można ją zamontować za pomocą wcześniej wykręconych śrub i nakrętek. Należy również założyć nowe uszczelki kolektora wydechowego. Przy całym montażu warto pamiętać o wartości momentu obrotowego, jaką zaleca producent przy skręcaniu elementów.
Kolejne kroki to montaż intercoolera, układu dolotowego powietrza i końca rury wydechowej. Intercooler należy przedmuchać z oparów płynu do odtłuszczania, gdyż mogą one doprowadzić do krótkotrwałego rozbiegania się silnika w warunkach, gdy nie jest on gotowy do pracy na wysokich obrotach bez oleju w ważnych jego arteriach, zanim zostanie napełniony filtr. Może to bowiem spowodowanie kolejnego kosztownego remontu z powodu zatarcia np. wału korbowego lub wałka rozrządu. Należy także wymienić rurę doprowadzającą olej, śruby banjo i miedziane podkładki, które pasują do obu końców rury. Ostatnie działania to podłączenie przewodu doprowadzającego olej do nowej turbiny.
Pierwsze odpalenie po wymianie turbiny
Zaistnieć mogą sytuacje, w których nowa turbina, dopiero zamontowana nie działa sprawnie. Jest to dosyć rzadkie zjawisko, niemniej jednak występuje. Maszyna wirnikowa jest urządzeniem bardzo precyzyjnym, a zatem powinna rzadko się psuć i służyć długie lata. Okazuje się, że niekiedy fakty są inne. Turbosprężarka bowiem jest maszyną delikatną i powinna być traktowana z dużym wyczuciem. Istotne jest, żeby znaleźć przyczynę jej usterki przed montażem nowego egzemplarza. Cały ten podzespół powinienem zostać dobrze obejrzany i przeanalizowany oraz poddany naprawie, jeśli tego wymaga.
„Suchy start turbiny” czy dużo oleju?
Specjaliści z profesjonalnych firm naprawczych, którzy znają się na produkcji części turbin wysokiej klasy, traktują przede wszystkim olejowanie jako najważniejszy aspekt wspomagający żywotność maszyny turbo. Twierdzą oni, że wymiana oleju po regeneracji turbiny to pierwszy bardzo ważny krok po zakończonej akcji remontowej. Zastosowanie zatem „suchego startu”, czyli wprowadzenie w ruch samochodu zaraz po nowym montażu turbiny może skutkować szybką awarią silnika. Aby proces naolejowania przebiegał pomyślnie, należy sprawdzić stan instalacji smarowania. Musi bowiem być ona oczyszczona i zalana świeżym olejem.
Sprawdzeniu musi podlegać także pompa olejowa. Ważne jest również, żeby samą maszynę wirnikową wyposażyć w czysty olej, zanim mechanik dokona podłączenia jej do przewodu smarującego. Zalewanie turbiny olejem jest obowiązkowe. Trzeba więc sprawdzać proces jej smarowania, żeby ustrzec się przed niedostatecznym poziomem oleju. Jednocześnie nie można dopuścić do sytuacji, w której zatrzemy silnik po wymianie turbiny.
Natomiast samodzielnie powinniśmy dbać o zachowanie prawidłowego poziomu substancji smarującej, sprawdzając jej stan pod maską pojazdu. Jeżeli więc zapali się nam czerwona kontrolka z konewką, to jest to kolejny sygnał informujący o niedostatecznej jej ilości. W sytuacji, gdy wszystko jest w porządku, cały proces montażu i sprawdzenia instalacji olejowych przebiegł prawidłowo, to ostatnim krokiem jest docieranie turbiny po regeneracji.
Wymiana turbiny krok po kroku — docieranie turbosprężarki po jej regeneracji
Docieranie turbosprężarki po jej regeneracji należy przeprowadzać w sposób przemyślany. Zatem po uruchomieniu jednostki napędowej zdecydowanie nie należy uzyskiwać zbyt wysokich obrotów. Tak samo, jak po dynamicznej jeździe nie wolno natychmiast odcinać zasilania pojazdu. Forsowanie silnika bowiem, kiedy jest zimny, może spowodować jego zatarcie. Podobnie wygląda sytuacja z niedostatecznie rozgrzanym olejem, który w ten sposób nie zapewni odpowiedniego smarowania turbosprężarce. Suchy start turbiny z kolei może doprowadzić do jej przegrzania, zatarcia lub do uszkodzenia CHRA.
Pierwsze uruchomienie turbo — jak powinno wyglądać?
Pierwsze odpalenie po wymianie turbiny ma istotny wpływ na jej dalszą pracę, nieodpowiednio przeprowadzony proces docierania turbiny doprowadzić może do szybszego jej zużycia. Taka sama sytuacja może wystąpić w przypadku nieodpowiedniej eksploatacja pojazdu wyposażonego w układ turbodoładowania.
Z założenia producentów wynika, że turbosprężarka w prawidłowo użytkowanym pojeździe powinna posłużyć tyle samo czasu, co silnik. Związane jest to z odpowiednim traktowaniem tego elementu. W takim przypadku turbo powinno pracować przez około 200 tysięcy przejechanych kilometrów. Natomiast nieodpowiednie traktowanie pojazdu turbodoładowanego może skrócić ten zasięg nawet i do 50 tysięcy przejechanych kilometrów.
