Filtr FAP jest montowany w układach wydechowych silników wysokoprężnych i benzynowych. Oczyszcza gazy spalinowe z cząstek stałych, w skład których wchodzi głównie niespalony węgiel w formie sadzy, na której zaadsorbowane są inne substancje, zwłaszcza wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne i tlenki metali. Stosowane od 1980 roku, a w silnikach samochodowych od 1996 roku. Ich wprowadzenie pozwoliło wyeliminować częściowo emisję czarnego dymu, charakterystycznego dla pojazdów z silnikami Diesla. Cząstki stałe występujące w gazach wylotowych silników Diesla mają rozmiary od 1 do 300 mikrometrów i uważa się, że są jednym z głównych źródeł niskiej emisji szczególnie szkodliwych dla zdrowia cząstek PM 2,5 i PM10 i jedną z przyczyn powstawania smogu.
Elementy składowe filtra cząstek stałych FAP
W skład filtra FAP wchodzi ceramiczny rdzeń, wykonany z węglika krzemu. Jego zadaniem jest zatrzymanie sadzy i jej spalenie. Filtr FAP w środku posiada mikrokanaliki otwarte od strony silnika, a zamknięte od strony wydechu lub odwrotnie Wewnątrz filtra mieszczą się porowate ścianki, dopasowane wielkością do blokowania sadzy.
Pomiędzy katalizatorem utleniającym a filtrem FAP wmontowane są sensory wpływu szkodliwych substancji. Przekazują one informacje do komputera do ECU na temat zapchania filtra. ECU egzekwuje również wiadomości z czujnika temperatury spalin, który jest wbudowany tuż przed katalizatorem utleniającym.
Dodatkowo, w do składu filtra FAP zaliczymy również zasobnik o zawartości płynu katalitycznego, oraz urządzenie podające płyn katalityczny mieszając go z paliwem.
Katalizator jest to fragment układu wydechowego pojazdów osobowych. Pełni on funkcję pozasilnikowego układu ograniczania niebezpiecznych spalin. Zadaniem katalizatora jest zmniejszenie bądź nawet zniwelowanie toksycznych związków chemicznych, które wchodzą w skład gazów wydechowych. Dopiero od niedawna obowiązują bardziej szczegółowe przepisy dotyczące katalizatorów i filtrów cząsteczek stałych, dlatego w starszych modelach nie występują.
Filtr FAP — mokra odmiana DPF
W systemie mokrym paliwo co pewien czas miesza się ze specjalnym płynem obniżającym potrzebną temperaturę do samoregeneracji filtra. Płyn umieszcza się w osobnym pojemniku (5 l) i wystarcza na okres eksploatacji samochodu od 80 do 240 tys. kilometrów. W tym rozwiązaniu regeneracje przeprowadza się po przebiegu 500-800 km. Proces ten trwa ok. 10-20 minut.
Zastosowanie metody sztucznego zwiększania temperatury spalin poprzez dodanie po wtrysku paliwa w suwie wylotu oraz dodatku katalitycznego stwarza korzystne warunki do regeneracji filtra (400 °C, dla porównania filtry suche ok. 600-700 stopni). Dodane paliwo podwyższa temperaturę spalin a dodatek katalityczny skutecznie mniejsza poziom temperatury niezbędny do przeprowadzenia regeneracji.
Jak dbać o filtr cząstek stałych FAP?
Filtr FAP wymaga wymiany co około 120 – 160 tysięcy kilometrów nie daje pewności, iż filtr nie zapcha się wcześniej. Być może wydarzy się to wbrew korzystania ze specjalnego płynu katalitycznego.
Ponad wszystko, należy pamiętać, by wyrównywać stopień płynu katalitycznego, w momencie zapalenia się kontrolki. Dodatkowo nie powinno się zapomnieć o wlewaniu dużych ilości oleju napędowego do pojazdu. Dzięki temu komputer samochodu będzie w stanie właściwie porcjować płyn katalityczny.
Nie powinno się wstrzymywać przebiegu naprawy aktywnej, który jest podjęty razem z komputerem. Obligatoryjnie nie wolno wyłączać silnika, ponieważ może skutkować to zapchaniem filtra FAP. Najlepszym rozwiązaniem byłby wyjazd na ulicę, gdzie można rozwinąć prędkość powyżej 70 km/h.
Co w sytuacji, gdy na desce rozdzielczej samochodu nie pojawia się kontrolka, która miałaby informować o zapoczątkowaniu regeneracji aktywnej. Rozpoznamy ją po:
- nagłym zwiększeniu obrotów silnika, bez pomocy naciśnięcia pedału gazu przez kierowcę,
- szybkim i widocznym wzroście spalania
Usunięcie filtra FAP
Zlikwidowanie filtra FAP najprawdopodobniej poprawi moc samochodu. Lecz niestety skutkować to będzie wydobywaniem się nieprzyjemnych czarnych spalin z wydechu. Mniej inwazyjnym z rozwiązań jest oddanie części do serwisu w celu przeprowadzenia regeneracji. Koszt takiej naprawy to około 500 zł.
Żywotność filtra FAP
Żywotność filtra FAP uzależniona m.in. od tego, w jakiej sprawności jest jednostka napędowa, jak również od stylu jazdy. Dodatkowo wielokrotne wypalanie filtra może spowodować, że olej silnikowy zostanie przy okazji zużyty. Może skutkować to szybszym zużyciem turbosprężarki, dlatego olej należy uzupełniać co około 10 tysięcy kilometrów.
