Uszkodzona sonda lambda – objawy

 

Przez wiele lat naukowcy i ekolodzy zwracali uwagę na narastającą presję człowieka na środowisko między innymi na zanieczyszczenie powietrza i spaliny. W odpowiedzi na problem, ale też wykorzystując modny trend, producenci zaczęli szukać rozwiązań technicznych. Jednym z nich była sonda lambda, po raz pierwszy zastosowana w latach osiemdziesiątych. Producenci prześcigali się w promocji nowej technologii i umieszczali stosowne oznaczenia na samochodach. Uwagę konsumentów miał przyciągnąć sonda lambda — tajemnicza, o nowoczesnym i innowacyjnym wydźwięku, proekologiczna. Czy wiesz, czym jest sonda lambda, jakie spełnia funkcje? Idąc dalej uszkodzona sonda lambda — czy znasz objawy i powody?

uszkodzona sonda lambda objawy
uszkodzona sonda lambda objawy

Początki sondy lambda w motoryzacji

Po pierwszych prototypach nadszedł czas na masową produkcję. Końcówka XX wieku to boom na nową technologię. Początkowo sondę lambda wykorzystywano tylko w samochodach z silnikiem benzynowym i w motocyklach. Potem dostosowano ją też do silników wysokoprężnych. Obecne restrykcyjne normy ekologiczne wymuszają obecność co najmniej jednej sondy lambda, a zwykle są dwie — przed i po katalizatorze.

Co to jest sonda lambda i do czego służy?

Jest to czujnik chemiczny, który znajduje się w układzie wydechowym przed katalizatorem (funkcja regulacyjna) oraz za nim (funkcja kontrolna). Jest pokryty platyną, która reaguje z tlenem zawartym w spalinach oraz w otoczeniu. Pierwiastek działa jak elektroda, a różnica w potencjale elektrycznym mówi nam o składzie gazów (a dokładniej stężenia tlenu) wychodzących z komory silnika.

Informacje o niewykorzystanym w procesie spalania tlenie, trafiają do komputera sterującego. On z kolei, na podstawie tych danych, reguluje ilość mieszanki paliwowo-powietrznej w dalszej pracy silnika. Teoretycznie w komorze spalania powinno znajdować się dokładnie: jedna jednostka paliwa na 14,7 jednostki powietrza. Naukowcy i praktycy obliczyli, że jest to optymalny stosunek składników, który gwarantuje prawidłową pracę silnika.

Jednak nie każde paliwo jest tej samej jakości, podobnie jak skład powietrza może się nieznacznie różnić np. w mieście i poza nim. Dzięki informacjom z sondy lambda komputer sterujący może adaptować skład kolejnych porcji. Wpływa to na zmniejszenie nie tylko wykorzystanej ilości benzyny lub oleju napędowego, ale też na końcowe produkty całego procesu, które trafiają do atmosfery. Źle dobrana mieszanka wpływa na jakość spalin, ale w niektórych sytuacjach może nawet spowodować awarię całego silnika.

Uszkodzona sondy lambda, źródło wikipedia, autor Stefan-Xp, CC3, Schemat układu zasilania i wydechowego współczesnych samochodów benzynowych: 1 - czujnik przepływu powietrza, 2 i 3 - katalizatory, 4 - wtryskiwacze paliwa, 5 - sonda lambda przed katalizatorem (regulacyjna), 6 - sonda lambda za katalizatorami (kontrolna), 7 - paliwo, 8 - wpływające powietrze, 9 - spaliny, ECU - sterownik
Uszkodzona sondy lambda, źródło wikipedia, autor Stefan-Xp, CC3 Schemat układu zasilania i wydechowego współczesnych samochodów benzynowych: 1 – czujnik przepływu powietrza, 2 i 3 – katalizatory, 4 – wtryskiwacze paliwa, 5 – sonda lambda przed katalizatorem (regulacyjna), 6 – sonda lambda za katalizatorami (kontrolna), 7 – paliwo, 8 – wpływające powietrze, 9 – spaliny, ECU – sterownik

Dlaczego sonda lambda czasem się psuje?

Tak jak pozostałe elementy układu wydechowego, sonda lambda jest narażona na ekstremalne warunki pracy. Od środka wpływają na nią bardzo wysokie temperatury, przekraczające 300 stopni Celsjusza. Tak wysoka ciepłota jest wymagana do prawidłowej pracy urządzenia i reakcji chemicznej, dlatego niektóre modele mają nawet własne grzałki.

Z drugiej strony sonda jest fragmentem podwozia. Codziennością jest dla niej sól drogowa i mrozy, wilgoć, kurz, kąpiel w zimnych kałużach. Producenci szacują, że urządzenie powinno pracować niezawodnie przez ok. 50-100 tysięcy kilometrów, potem jednak należy je wymienić. Aby jak najbardziej wydłużyć życie sondy lambda, powinno się tankować paliwo wysokiej jakości oraz utrzymywać silnik i układ wydechowy w dobrej kondycji.

Uszkodzona sondy lambda objawy

Coś, czego nie przeoczy żaden kierowca, jest gwałtowny wzrost spalania. Jeśli zamiast średnio 6-8 litrów na 100 km spalasz o 50% więcej (czyli np. 9-12 litrów/100 km) możesz podejrzewać uszkodzoną sondę lambda. Na pewno usłyszysz też nierówną pracę silnika. Kolejny sygnał to zapalenie się kontrolki na desce rozdzielczej.

Jeśli masz taką możliwość, zajrzyj pod samochód. Skalę i przyczynę awarii możesz ocenić na podstawie koloru błony, która pojawi się na sondzie. I tak:

  • czerwona błona mówi o obecności szkodliwych składników w paliwie, zwróć więc uwagę, gdzie tankujesz,
  • ciemnobrązowa wskazuje na zbyt bogatą mieszankę powietrza i paliwa,
  • czarny i tłusty nalot ostrzega przed zbyt dużym zużycie oleju silnikowego,
  • zielona błona informuje, że gdzieś wycieka płyn chłodniczy.

W większości przypadków uszkodzenia sondy lambda mają charakter mechaniczny. Najczęstsze przyczyny to pozaginanie lub korozja styków, przerwania lub stopienie kabli, lub poluzowanie uszczelek.

Naprawa uszkodzonej sondy lambda

Najgorszą rzeczą, jaką możesz zrobić to zignorować problem. Będziesz poruszał się przy znacznie zwiększonym spalaniu, co jest dotkliwe zwłaszcza przy codziennej jeździe po mieście i generuje spore koszty. Brak kontroli nad mieszanką prowadzi do nieoptymalnego spalania i zwiększeniem ilości cząstek stałych w gazach wylotowych. Po pewnym czasie będziesz miał nie tylko zepsutą sondę lambda, ale też zapchany filtr DPF.

Sondę lambda można wymienić jedynie u mechanika. W nowoczesnych samochodach dostęp do jej wymiany nie jest łatwy i wymaga kanału oraz demontażu innych elementów. Jednak co ważniejsze, uszkodzona sonda lambda wysyła kody błędów do centralnego komputera, które muszą być anulowane za pomocą specjalistycznego urządzenia. Sama wymiana nie wystarczy, jeśli oprogramowanie samochodu nie zostanie o niej poinformowane.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Call Now Button