W latach 60-tych w Stanach Zjednoczonych zaczęto podejmować kroki w kierunku ochrony środowiska. Amerykański mercedes W126 był pierwszym samochodem, do którego zainstalowano filtr DPF. Miało to miejsce w 1985 roku. Lecz niemal po dwóch latach odstąpiono od tej koncepcji. W tym okresie technologia nie była rozwinięta na tyle, by ten pomysł mógł się sprawdzić. Uzasadnieniem tego kroku była mała efektywność filtrów DPF, jak i wymóg wielokrotnych podróży, których celem miało być tylko wypalanie nagromadzonej sadzy. W dzisiejszych czasach technologia jest już bardziej zaawansowana. Jak działa filtr DPF?
Jak działa filtr DPF?
Najlepszą sytuacją dla auta jest taka, w której dawka paliwa wypala się całkowicie, tworząc dwutlenek węgla oraz parę wodną. Produktami pobocznymi spalania są: sadza (tlenki węgla) oraz sam węgiel, cząstki stałe, tlenki azotu i węglowodory, bo przecież samochód nie działa w warunkach labolatoryjnych. Dawniej produkty te docierały od razu do otoczenia. Przy obecnej technologii, muszą najpierw zostać oczyszczone w filtrze DPF, bądź spalone po raz kolejny przy pomocy zaworu ERG oraz wtedy przefiltrowane.
Filtr DPF jest częścią układu wydechowego i wyglądem przypomina katalizator. Na otworze wlotowym i wylotowym filtra umieszczone jest specjalne urządzenie do pomiaru ciśnienia. W oparciu o różnicę ciśnień szacowany jest stopień zapchania filtra DPF. W razie potrzeby komputer załącza proces samoczynnego wypalania. Zwykle zdarza się to, co około 300-600 km. W tym wypadku wystarczy przejechać około 10 do 15 minut ze stałą prędkością ok. 60 do 80 km na godzinę.
We wnętrzu filtra DPF znajduję się wkład ceramiczny. Składa się on z szeregu kanalików, które na przemian zamyka się od strony wlotu bądź wylotu. Spaliny, sadza i inne produkty trafiają do owych kanalików, osadzają się na nich, a czystsze spaliny przedostają się do sąsiednich, otwartych od strony wylotu, a dalej do rury wydechowej.
Jakie auta nie mają wbudowanych filtrów DPF?
Kiedyś nie montowano filtrów DPF w standardzie. W niewielu wyjątkach robiono to tylko na prośbę posiadacza pojazdu. Zaledwie 9 lat temu zaczęto wprowadzać na rynek samochody, które bezsprzecznie muszą posiadać filtry DPF tzn. spełniać normy EURO 5. Przez pewien czas dopuszczalne były również normy EURO 4.
Do centrum miast niemieckich od roku 2007, a austriackich od roku 2015 można wjechać tylko z „zieloną naklejką” na szybie. Jest to symboliczne oznaczenie normy EURO 4. W przypadku modeli samochodów, które nie spełniały normy EURO 4, najlepszym wyjściem było zainstalowanie niepodłączonego do komputera filtra DPF. Jest to tańsze rozwiązanie przy instalacji, lecz obsługuje samoczynnej regeneracji. Na skutek czego, filtr każdorazowo wymagał wymiany.
Gdy już zdecydujemy się na kupno używanego auta, należy skontrolować tabliczkę homologacyjną. Liczba, która znajduje się w kwadracie, wyraża stawkę emisji zanieczyszczeń. Miara 0,5 oznacza obecność filtra, a wartość 1,2 i więcej oznacza brak filtra DPF. W takiej sytuacji najlepiej jak najszybciej zainstalować filtr DPF w samochodzie.
Różnice między DPF od FAP
W produkcji występują różne warianty filtrów cząsteczek stałych. W dawnych samochodach wbudowywano podstawowy filtr DPF, który niestety nie pasował do elektroniki pojazdu. Filtr ten po każdym, nawet najmniejszym zapchaniu musieliśmy zastąpić nowym. Rozwiązanie to należy do problematycznych i kosztownych, lecz podnosi normę z EURO 3 na EURO 4.
Najbardziej znany jest filtr DPF, czyli suchy. Możemy natrafić na niego w samochodach głównie niemieckich marek. Instaluje się go przy kolektorze wydechowym. W tym miejscu jest stosunkowo najwyższa temperatura. Dodatkowo zwiększona porcja paliwa przekazywana w czasie wtrysku, pomaga przy wypalaniu sadzy.
Z drugiej strony, francuskie pojazdy mają wbudowany filtr FAP, czyli mokry. Do sadzy znajdującej się w filtrze dokładany jest specjalny płyn (Infineum lub Eolys), dzięki któremu temperatura potrzebna do wypalania zmniejsza się. Przez ten dodatek samoczynna regeneracja jest efektywniejsza. Nie jest to drogie rozwiązanie, tylko należy regularnie dolewać płyn.
Istnieją też zaawansowane filtry DPF, które mają w sobie wbudowany dodatkowy wtryskiwacz paliwa. Znajdziemy je np. w Renault z silnikiem 1.5dCi lub Toyocie z silnikiem 2.2 D-CAT. W odpowiedniej chwili wlewa on do filtra dawkę paliwa, która pomaga spalić nadwyżkę sadzy i osadów.
Samochody z silnikiem Diesla nie są jedynymi, do których wmontowuje się aparaturę do oczyszczania spalin. Auta zasilane benzyną z bezpośrednim wtryskiem paliwa, czasem również mają wbudowany filtr GPF. Należy sobie zadać pytanie, czy jest to odpowiednia droga postępowa silników benzynowych? Opinie są różne.
Filtr cząsteczek stałych jest konieczny
W latach 50-tych XX wieku w czasach szybkiego rozkwitu motoryzacji i samochodów w amerykańskich miastach pojawił się problem ekologiczny. Przez pewien czas usiłowano go rozwikłać, także na arenie europejskiej, gdzie taka konieczność dopiero zaczęła się pojawiać. Na skutek tego powstały zawory ERG oraz filtry cząsteczek stałych (DPF), których zadaniem jest eliminowanie szkodliwych substancji, które przedostają się do powietrza. Przy pomocy technologii, która wciąż się rozwija oraz wszechstronnej gamie części samochodowych do układu wydechowego, udało się zmniejszyć wydalanie cząsteczek stałych i zanieczyszczeń do atmosfery planety, na której żyjemy. Bezwzględne normy to nie tylko wymysły ludzi czy urzędników, ale również bardzo ważna ekologiczna konieczność. W związku z tym osoby, które mają w posiadaniu starsze samochody, mają moralny obowiązek instalacji filtra cząsteczek stałych DPF.
